2001: A Space Odyssey
2001: A Space Odyssey là một bộ phim
khoa học viễn tưởng sử thi năm 1968 do
Stanley Kubrick sản xuất và đạo diễn. Kịch bản phim được Kubrick và
Arthur C. Clarke viết, một phần được lấy cảm hứng từ câu chuyện ngắn "The Sentinel" của Clarke. Clarke lúc đó đồng thời viết cuốn tiểu thuyết 2001: A Space Odyssey, cuốn này được xuất bản ngay sau khi bộ phim được phát hành. Bộ phim mô tả một chuyến hành trình tới
sao Mộc với máy tính Hal sau khi phát hiện một tảng đá nguyên khối màu đen bí ẩn ảnh hưởng đến quá trình tiến hóa của con người. Bộ phim đề cập đến các chủ đề
Chủ nghĩa hiện sinh,
tiến hóa của loài người, công nghệ,
trí tuệ nhân tạo, và
sự sống ngoài Trái Đất. Bộ phim được ghi nhận cho việc mô tả khoa học chính xác của các chuyến bay không gian, hiệu ứng đặc biệt tiên phong, và hình ảnh mơ hồ. Nó sử dụng âm thanh và đối thoại tối thiểu thay cho kỹ thuật kể chuyện truyền thống; âm nhạc của phim gồm các bản
nhạc cổ điển như
The Blue Danube và
Also sprach Zarathustra.'''''2001: A Space Odyssey''''' được sản xuất và phát hành bởi
Metro-Goldwyn-Mayer, nhưng phim lại được quay tại
Anh- quê nhà của Kubrick. Sau khi ra mắt, bộ phim đã nhận được rất nhiều sự khen ngợi của giới phê bình và công chúng, nhất là diễn xuất, hóa trang và kỹ xảo của bộ phim được đánh giá là đi trước thời đại và có ảnh hưởng rất lớn đến những bộ phim
khoa học viễn tưởng sau này. Bộ phim cũng đạt thành công vang dội ở phương diện thương mại khi thu về 190 triệu đô và là tác phẩm có doanh thu cao nhất năm 1968. Tác phẩm được đề cử 4
giải Oscar và chiến thắng ở hạng mục
Hiệu ứng hình ảnh xuất sắc nhất. Một phiên bản sequel (phần tiếp theo) là
2010 ra mắt năm 1984, do
Peter Hyams viết kịch bản và đạo diễn.